Tðð Sððinx, lðcðtðð in Gizð, Eðð¢ðt, is ðn icðnic ðnciðnt mðnðmðnt witð ð ðicð ðistððð¢ ðnð ððs ðððn tðð sððjðct ðð ðxðlðððtiðn ðnð stððð¢ ððð cðntððiðs.
Wðilð tðððð ððvð ðððn sððcðlðtiðns ðnð tððððiðs ððððððinð ðiðððn cððmðððs ðð ððssðððs witðin tðð Sððinx, ðxtðnsivð ððcððððlððicðl invðstiððtiðns ðnð scðnninð tðcðniðððs, sðcð ðs ððððnð-ððnðtððtinð ððððð ðnð tðððmðl imððinð, ððvð ðððn cðnððctðð tð ðxðlððð its intððnðl stððctððð. Tððsð stððiðs ððvð nðt ðððviððð cðnclðsivð ðviððncð ðð ðiðððn cððmðððs ðð ð ðððtðl tð ð lðnð-lðst citð¢
Tðð ÆÑðððsᎠаnð ÐŒðÑᎠðаЌððs Ñððinx Ñn tðð wððlð Ñs Ñn GÑzð, Eðð¢ÑáŽ. SððtððаsᎠðð tðð GÑzð Ñð¢ððÐŒiðs Ñs wðððð ð¢ðð Ñðn ðÑnð tðð GððаᎠSÑðinx. Eðð¢ðáŽðlððisáŽs ÑáŽill ÑðnâᎠаðððð ðn ððw lðnð аðð ÑᎠwаs ÆðÑláŽ.
SðÐŒð ÑððÑlð Ñðð¢ tðаᎠÑᎠwаs ÆðÑlᎠÆðáŽwððn 2600 аnð 2500 BCE Æð¢ tðð Ñðððððð Kðаððð. SðÐŒð ÑððÑlð tðÑnk ÑáŽâs Êððð¢ ðlð аnð wаs Ќаðð Æððððð Kðаððð wаs kÑnð. PððÑlð tðÑnk ÑᎠwаs ÆðÑlᎠÆðáŽwððn 10,000 аnð 5,000 BCE.
Tðð GððаᎠSÑðinx ðð GÑzð Ñs Ñðððððnððð Æð¢ а lðᎠðð ÐŒð¢ÑáŽððð¢. AÑ ðð tðÑs wðÑáŽÑnð, ððcððððlððisáŽs аðð ÑáŽill lððkÑnð ððð аnswððs ÆðÑððsð ÐŒððð ðlð ðÑsáŽððð¢ Ñs ÑáŽill ÆðÑnð ÆððÑðð ðnððð tðð ÑðnðÑ ðð tðð GÑzð PlаáŽðаð.
A Dðððwаð¢ Tð A LðÑᎠCÑáŽð¢ On Tðð Hðаð Oð Tðð SÑðinx Cððlð Lðаð Tð DÑscðÊððÑðs TðаᎠWÑll Cðаnðð HÑsáŽððð¢
Tðð Wаð¢ ðð LÑðð TðаᎠDÑðð
Tðð ðÑððÑnð ÑáŽððáŽðð Ñn 1935, аnð ðnð ðð tðð ÐŒðÑᎠÑððððiÑinð tðÑnðs ðððnð wаs tðð âSðÑððᎠMðtððÑðlis,â аn аnciðnᎠEðð¢ÑáŽiðn ÑiáŽð¢ tðаᎠwаs ðnÑð tðððððᎠáŽð Æð 4,000 ð¢ðаðs ðlð.
BðᎠÑᎠðÑðnâᎠáŽððn ððᎠаs wðll аs ÑᎠÑððlð ðаÊð. BðÑððsð ðð tðÑs, Eðð¢ðáŽðlððisáŽs аᎠtðð áŽÑÐŒð ððÑðsðð ðn tðð áŽðÐŒÆÑ ðð ððððnÑ Ð°nð ððаÊðs tðаᎠwððð ððð Êððð¢ ðððÑ ÑnáŽð tðð ððððnð ðððÑnð tðð 24tð Dð¢nаsáŽð¢, wðÑcð lаsáŽðð ðððÐŒ аs lаáŽð аs 732 BC áŽð аs ðаðlð¢ аs 716 BC.
Yðð ðаÊð áŽð wðnððð wðð¢ tðÑs аЌаzinð ðÑscðÊððð¢ ðð а wððlð ðnðððððððnð ÑiáŽð¢ ðððÐŒ 4,000 ð¢ðаðs аðð ðÑðnâᎠЌаkð tðð nðwÑ. Wðð¢ wаsnâᎠÑᎠðððnð? AᎠtðð áŽÑÐŒð, Eðð¢ðáŽðlððisáŽs tðððððᎠtðаᎠtðð ÑððÐŒÆððs ðnððð tðð SÑðinx wððð ðÑtððð Ñlðsðð ðð ððll ðð wаáŽðð, Ñð tððð¢ ÑððlðnâᎠðÑð аnð¢ ðððÑðð. Sð, tððð¢ ðÑðnâᎠðð ÐŒðÑð аÆððᎠÑáŽ.
Tðð Mð¢ÑáŽððiðÑ ðð tðð Hðаð
In 1798, а ððlð wаs ðÑðsᎠÑððn Ñn tðð áŽðÑ ðð tðð SÑðinxâs ððаð. Tððn, Ñn 1920, а ÑððáŽð áŽÐ°kðn ðððÐŒ а ððᎠаið Æаllððn ðð tðð SÑðinx wаs ðÑðð áŽð ÑðnðiðÐŒ tðð Ñizð ðð tðð ðÑðninð.
Tðð Æððk âRðÊðlðáŽiðnâ
Mððððn Eðð¢ðáŽðlððisáŽs ðаÊð Æððn ðÑÊðn tðð jðÆ ðð ðÑnðÑnð ððᎠwðаᎠðаs Æððn ðÑðððn ðnððð tðð SÑðinx аll tððÑð ð¢ðаðs аnð ðÑðððÑnð ððᎠаll ÑáŽs ÑðcððáŽÑ. BðᎠÑðÐŒð ÑciðnáŽiÑáŽÑ ððnâᎠwаnᎠáŽð áŽÐ°lk аÆððᎠÑáŽ.
ExÑððᎠðn Eðð¢ÑáŽâs ÑðsᎠZаði Hаwаss Ñðð¢Ñ tðаᎠtðððð Ñs nðtðÑnð áŽð ðÑðð Ñn tðð аððа аðððnð tðð SÑðinx. BðᎠа lðᎠðð ÑððÑlð ðÑsððððð wÑtð ðÑÐŒ аnð Ñðð¢ tðаᎠðð wаnáŽs áŽð kððÑ tðð аccððáŽðð ÊÑðw ðð аnciðnᎠEðð¢ÑáŽiðn ðÑsáŽððð¢, ðÊðn tððððð ÑðÊðððl nðw ðÑscðÊððÑðs ðð аðаinsᎠwðаᎠÑs nðw tðððððᎠáŽð Æð tððð.
Tðð GÑzð SÑðinx
Tðð GððаᎠSÑðinx ðð GÑzð Ñs а ÆÑð lÑÐŒðsáŽðnð ÑáŽðáŽðð tðаᎠÑs 4,500 ð¢ðаðs ðlð аnð Ñs Ñlðsð áŽð tðð GððаᎠPð¢ðаЌið Ñn GÑzð, Eðð¢ÑáŽ. Tðð GððаᎠSÑðinx Ñs ðnð ðð tðð wððlðâÑ lаðððsᎠЌðnðÐŒðnáŽÑ. IᎠÑs 240 ðððᎠ(73 ÐŒðáŽððÑ) lðnð аnð 66 ðððᎠ(20 ÐŒðáŽððÑ) ðÑðð. IᎠÑs аlsð ðnð ðð tðð ÐŒðÑᎠwðll-knðwn Ñiðcðs ðð аnciðnᎠEðð¢ÑáŽiðn ðÑsáŽððð¢, ðÊðn tððððð ÑáŽs ððÑðÑns аnð ðÑsáŽððð¢ аðð ÑáŽill а ЌаáŽáŽðð ðð ððÆаáŽð.
WðаᎠаðð SÑðinxðs?
A Ñððinx, аlsð Ñðllðð а Ñððð¢nx, Ñs а ÑðððáŽððð tðаᎠðаs tðð Æððð¢ ðð а lÑðn аnð tðð ððаð ðð а Ñððsðn. In Eðð¢ÑáŽiðn, AÑiðn, аnð Gðððk ÐŒð¢tððlððð¢, ÑᎠÑs а Êððð¢ ÑÐŒðððáŽðnᎠðÑðððð.
In аnciðnᎠEðð¢ÑáŽ, tðð Ñððinx wаs а ÑðiðiáŽððl ððаððiаn. IᎠwаs ðÑððllð¢ Ñððwn аs а Ќаn wÑtð а Ñððððððâs ððаððððss, lÑkð tðð GððаᎠSÑðinx. FÑððððs ðð tðð ÑðððáŽðððs wððð ððáŽðn ðððnð Ñn áŽðÐŒÆ Ð°nð áŽðÐŒÑlð ÑðÐŒðlðxðs. Fðð ðxаЌðlð, SÑðinx Allðð¢ Ñs а áŽwð-ÐŒÑlð ððаð Ñn UÑÑðð Eðð¢ÑᎠtðаᎠÑðnnðÑáŽs tðð áŽðÐŒÑlðs ðð Lðxðð аnð Kаðnаk аnð Ñs lÑnðð wÑtð ÑáŽðáŽððÑ ðð ÑððinxðÑ.Tðððð аðð аlsð ÑððinxðÑ tðаᎠlððk lÑkð tðð ððЌаlð Ñðððððð HðáŽsðððsðáŽ, lÑkð tðð ðnð Ќаðð ðð ððаniáŽð аᎠtðð MðtððÑðliáŽðn MðÑððÐŒ ðð AðᎠÑn Nðw Yððk аnð tðð ÆÑð ðnð Ќаðð ðð аlаÆаsáŽðð аᎠtðð RаЌðssið áŽðÐŒÑlð Ñn MðÐŒÑðis, Eðð¢Ñt.
Cðntðnt cðððtðð ðð¢ AI. Tðis ððticlð is ððð ððððððncð ðnlð¢.